Palu Köprüsü
Palu Kalesi’nin doğu yamacında ve Fırat Irmağının kolu olan Murat suyu üzerinde kuzey-doğu güney-batı yönünde uzanan köprü, farklı genişlik ve yüksekliklerde sivri kemerli dokuz kemer gözünden ibarettir. Köprü uzunluğu 193 metre olup, tabliye genişliği 4.5 metredir.
Köprünün menba yönündeki kemer ayaklarında, üçgen prizmal gövdeli ve piramidal külâhlı birer selyaran bulunur; mansap cephesindeki selyaranların topukları, yarı dairesel formlu ve yarım konik külâhlı kütleler halindedir. Güney-batı kanattaki iki kemer ayağındaki topuklar, birbirinden farklılaşan birer duvar kütlesi görünümündedir.
Köprü, 2010 yılında yapılan ağır bir onarım sonucunda bütünüyle yenilenmiştir. Hâlihazırda pek azı özgün kalabilmiş duvarlara bakılarak, inşaatında vaktiyle düzgün kesme bazalt taşları kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Köprünün inşa kitâbesi yoktur; Diyarbakır Salnâmeleri’nden, köprünün H.1305/M. 1887-88 yılında 193 metre boyunda ve sekiz tonoz kemerli olarak yaptırıldığı kayıtlıdır. Eski fotoğraflarından, 20. yüzyılın ikinci yarısında kemerlerinin yıkıldığı ve mevcut ayaklarının üzerine kirişli döşemelerin yapıldığı anlaşılmaktadır. Osmanlı Sultanı IV. Murad’ın Revan ve Tebriz seferi sırasında bu köprüden geçtiği ve yapıya bu nedenle Murad Köprüsü denildiği iddiası, adı bilinmeyen bir Sefer Kâtibi tarafından kaydedilen ve sözkonusu seferin ve sefer güzergâhının ayrıntılı kayıtlarının yer aldığı 1635 tarihli Rûznâme’ye bakılırsa, kesinlikle doğrulanamamaktadır.
Stratejik öneminden dolayı başta kalesi olmak üzere, Murat suyunun üzerinde yer alan bu tür bir su yapısının, Selçuklu çağından çok daha geriye inen bir tarihte inşa edilmiş olduğu iddia edilebilir. Şimdiki köprünün inşa aşamalarını belirleyebilecek tarihî verilerden bugün için mahrum bulunulsa da, özgün kalabilmiş kemerlerindeki taş işçiliğine bakılarak, bölgenin Artukoğulları hakimiyetinde bulunduğu 12. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiş olması muhtemeldir.